Kodeksom ponašanja državnih službenika (,,Sl. Glasnik RS, br. 29/2008, 30/2015, 20/2018 i 42/2018) uređuju se pravila etičkog ponašanja državnih službenika i način praćenja njegove primene.
Pomenutim aktom definišu osnovna načela u postupanju državnih službenika što ujedno i ponašanja koje od državnih službenika građani mogu da očekuju.
To su:
Poverenje javnosti: Državni službenik je dužan da se ponaša na način koji doprinosi očuvanju i podsticanju poverenja javnosti u integritet, nepristrasnost i efikasnost organa.
Zakonitost i nepristrasnost u radu: Državni službenik obavlja svoju dužnost u okviru datog ovlašćenja, u skladu sa zakonom i drugim propisom i postupa po pravilima struke i odredbama ovog kodeksa.Državni službenik je dužan da u svom radu jednako profesionalno i nepristrasno pristupa svim strankama, da ne daje prioritet bilo kome iz bilo kojih razloga, sem profesionalnih.
Državni službenik ne sme da se u privatnom životu ponaša na način koji ga čini prijemčivim uticaju drugih lica koji se može odraziti na zakonito i nepristrasno vršenje dužnosti.Državni službenik ne sme svojim ponašanjem, postupcima ili rečima da podstiče stranke na davanje, tj. da im stavlja do znanja da očekuje bilo koju korist, odnosno ne sme da preduzima bilo koje radnje i postupke koji bi ga doveli u zavisan položaj ili u obavezu da vrati uslugu nekom fizičkom ili pravnom licu.
Politička neutralnost: Državni službenik pridržava se u vršenju svoje dužnosti načela političke neutralnosti.U službenim prostorijama organa državni službenik ne sme da nosi i ističe obeležja političkih stranaka, niti njihov propagandni materijal. Državni službenik ne sme da utiče na političko opredeljenje drugih državnih službenika i nameštenika.
Ostvarivanje javnog interesa: Državni službenik je dužan da pri donošenju odluka postupa tako da svakoj stranci omogući da što lakše zaštiti i ostvari svoja prava i pravne interese, vodeći pritom računa da to ne bude na štetu javnog interesa.
Sprečavanje sukoba interesa: U vršenju svojih poslova državni službenik ne sme da dozvoli da njegov privatni interes dođe u sukob s javnim interesom.
Postupanje sa poklonom: Državni službenik ne sme da primi poklon, niti bilo kakvu uslugu ili drugu korist za sebe ili druga lica u vršenju svoje dužnosti, osim protokolarnog ili prigodnog poklona manje vrednosti saglasno propisima kojima se uređuje sprečavanje sukoba interesa pri vršenju javnih funkcija. Ukoliko je državnom službeniku ponuđen poklon ili neka druga korist dužan je da poklon ili drugu korist odbije, odnosno uručen poklon vrati, da preduzme radnje radi identifikacije lica i ukoliko je moguće pronađe svedoke i da odmah, a najkasnije u roku od 24 sati, o tome sačini službenu zabelešku i obavesti neposredno pretpostavljenog.
Postupanje sa poverenim sredstvima: Državni službenik je dužan da materijalna i finansijska sredstva koja su mu poverena u vršenju poslova koristi namenski, ekonomično i efikasno, isključivo za obavljanje poslova i da ih ne koristi za privatne svrhe.
Postupanje sa informacijama: U vršenju svojih poslova državni službenik ne može zahtevati pristup informacijama koje mu nisu potrebne za obavljanje poslova, a informacije koje su mu dostupne koristi na propisani način.Državni službenik ne sme da neovlašćeno saopštava informacije do kojih je došao u obavljanju svojih poslova.
Zaštita privatnosti: U cilju zaštite privatnosti, državni službenik ne sme da iznosi lične podatke iz evidencija koje se vode o drugom državnom službeniku, osim u zakonom predviđenim slučajevima.
Ophođenje sa strankama: U ophođenju sa strankama državni službenik je dužan da: postupa profesionalno, ljubazno i pristojno; pokaže zainteresovanost i strpljenje, posebno sa neukom strankom; blagovremeno i tačno daje podatke i informacije, u skladu sa zakonom i drugim propisom; pruža pomoć i daje informacije o nadležnim organima za postupanje po zahtevima, kao i o pravnim sredstvima za zaštitu prava i interesa; rukovodi se načelom jednakosti i ne daje privilegije zavisno od bilo kakvih svojstava i ličnih osobina stranke; s posebnom pažnjom postupa prema osobama s invaliditetom i drugim osobama s posebnim potrebama; poštuje ličnost i dostojanstvo stranke.
Očuvanje ugleda organa: Državni službenik na položaju dužan je da vodi računa da ponašanjem na javnom mestu ne umanji ugled položaja i organa i poverenje građana u državnu službu.
Standardi odevanja na radu: Državni službenik je dužan da bude prikladno i uredno odeven, primereno poslovima državnog službenika i da svojim načinom odevanja na radnom mestu ne narušava ugled državnog organa niti izražava svoju političku, versku ili drugu ličnu pripadnost koja bi mogla da dovede u sumnju njegovu nepristrasnost i neutralnost.
Ponašanje državnog službenika suprotno kodeksu predstavlja povredu radne dužnosti.
Građani mogu prijaviti ponašanje državnih službenika kojim se krši Kodeks (podneti pritužbu). Pritužba se podnosi načelniku Rasinskog upravnog okruga i to:
- Neposredno, predajom pritužbe pisarnici Rasinskog upravnog okruga na adresi Balkanska 63 Kruševac ili poštom na pomenutu adresu;
- Elektronskom poštom na mejl adresu: rasinskiokrug@mts.rs
